ବ୍ୟୁରୋ : ଦୁନିଆର ପୁରାତନ ସହରଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, “ଏଥେନ୍ସ” ନାମ ଅନେକ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଆସି ଯାଇପାରେ । ଏହା ୟୁରୋପର ସର୍ବ ପୁରାତନ ସହର ଭାବେ ପରିଗଣିତ । କିନ୍ତୁ ଏକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଅନୁଯାୟୀ ତୁର୍କୀର “ଚାଟାଲହୋଇକ୍” ସିଟି ଦୁନିଆର ପ୍ରଥମ ସହର ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୋଇଛି। ବାସ୍ତବରେ, ଚାଟାଲହୋଇକ୍ ବିଷୟରେ କରାଯାଇଥିବା ଅନୁସନ୍ଧାନରେ ଏହା ଜଣାପଡିଛି ଯେ ବିଶ୍ୱର ପ୍ରଥମ ସହର ୯ ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଅର୍ଥାତ୍ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୭୦୦୦ ମସିହାରେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା ।
୬୫ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଆବିଷ୍କୃତ –
ପ୍ରାୟ ୬୫ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ, ୧୯୫୮ ମସିହାରେ, ଚାଟାଲହୋଇକ୍ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିଲା । ଯେତେବେଳେ ଜେମ୍ସ ମେଲାର୍ଟ ନାମକ ବ୍ରିଟିଶ ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀ ପ୍ରଥମେ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ଖୋଳିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ମେଲାର୍ଟଙ୍କ ଦଳ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଦୁନିଆର ପ୍ରଥମ ସହରର ଆବାସିକ ସଂରଚନାକୁ ଖୋଲିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ଗଣମାଧ୍ୟମ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀମାନେ ବଦଳିଥାଇ ପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଚାଟେଲହୋଇକ ଖୋଜୁଥିବା ଦଳର ଅନୁସନ୍ଧାନ କାର୍ୟ୍ୟ ଆଜି ମଧ୍ୟ ଜାରି ରହିଛି। ସେହି ସମୟର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଏବଂ ରୀତିନୀତି ବିଷୟରେ ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀଙ୍କ ଆଗ୍ରହ ବର୍ଷକୁ ବର୍ଷ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ।

ଏଠାରେ ଘରଗୁଡ଼ିକ କେମିତି ଥିଲା ?
କୁହାଯାଏ ଯେ ଏଠାରେ ଘରଗୁଡ଼ିକରେ କୈାଣସି କବାଟ ନଥିଲା, ଘର ଭିତରକୁ ଯିବା ଏବଂ ବାହାରକୁ ଯିବାର ରାସ୍ତା କେବଳ ଛାତ ଦେଇ ଥିଲା । ଏହି ସ୍ଥାନ ଖନନ ସମୟରେ ମିଳିଥିବା ମୃତଦେହରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଏଠାରେ ଘର ମଧ୍ୟରେ ରାସ୍ତା ନାହିଁ। ଏଠାରେ ଥିବା ଛାତଗୁଡ଼ିକ ରାସ୍ତା ଥିଲା । ଏଠାକାର ଲୋକମାନେ ପରସ୍ପରର ଛାତ ଦେଇ ଯାଉଥିଲେ ଏବଂ ବାହାରକୁ ଯିବା ପାଇଁ ସିଡ଼ି ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ । ଏଠାରେ ଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରେ ଦୁଇଟି କୋଠରୀ ଥିଲା । ଯେଉଁଥିରେ ଶସ୍ୟ ରଖିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ଏକ କୋଠରୀ ଥିଲା, ଆପଣ ଏହାକୁ ରୋଷେଇ ଘର ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ବିଚାର କରିପାରିବେ । ବାକି କାମ ଅନ୍ୟ କୋଠରୀରେ କରାଯାଇଥିଲା ।
ମୃତମାନଙ୍କୁ ଘରେ ପୋତି ଦିଆଯାଇଥିଲା-
ଚାଟାଲହୋଇକର ଲୋକମାନେ ଘର ଭିତରେ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନ ଖୋଜି ମୃତ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କୁ କବର ଦେଉଥିଲେ। ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଦୁନିଆର ଏହି ପ୍ରଥମ ସହରରେ ମହିଳା ଏବଂ ପୁରୁଷଙ୍କ ସ୍ଥିତି ସମାନ ଥିଲା। ଉଭୟ ଏକତ୍ର ସମସ୍ତ କାର୍ୟ୍ୟ କରୁଥିଲେ । କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ତୁର୍କୀରେ ଏହି ସ୍ଥାନରେ କରାଯାଇଥିବା ଗବେଷଣା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ବିବାଦ ଦେଖାଦେଇଥିଲା । ୧୯୬୫ ରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କାର୍ୟ୍ୟ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ପଡିଲା । ଏହିପରି, ଚାଟେଲହୋଇକର ରହସ୍ୟ ପୁଣି ଥରେ ଗୁପ୍ତ ହୋଇଗଲା ଏବଂ ପୃଥିବୀ ତଳେ ପୋତି ହୋଇଗଲା । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୯୯୩ ରେ ପୁନର୍ବାର ଏହି ଖନନ କାର୍ୟ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ଏହି ସହରର ଚେହେରା ସଫା ହୋଇପାରିବ।